«Έτοιμοι εις παν είδος βασανιστηρίων»

Εορτάζουν στις 9 Μαρτίου εκάστου έτους.

«Η μνήμη των Αγίων Τεσσαράκοντα Μεγάλων Μαρτύρων που μαρτύρησαν στην παγωμένη λίμνη της Σεβαστείας στις αρχές του 4ου μ.Χ. αιώνα, μάς δίνει την ευκαιρία εντρυφήσουμε στα ιερά κείμενα των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, όπως του Μεγάλου Βασιλείου και του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης.

 Πρέπει να σημειώσουμε ότι η οικογένεια των Πατέρων αυτών, είχε ως προστάτες της τους Αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες.

 Μάλιστα, η μητέρα τους Εμμέλεια τιμούσε κάθε χρόνο τη μνήμη των Αγίων και αυτήν την παράδοση μετέφερε και στα παιδιά της.

 Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, νεότερος υιός της Εμμέλειας από την Καισάρεια, αναφέρει σε μια περίφημη ομιλία του το γεγονός της μνήμης των Αγίων Μαρτύρων και της ευλάβειας προς αυτούς από την ευλογημένη μητέρα του.

 Μέσα από τα κείμενα των αγίων Πατέρων βλέπουμε την άθληση, την ομολογία και το φρικτό μαρτύριο των Τεσσαράκοντα Αγίων Μαρτύρων.

 Άλλωστε, στην εποχή μας που διακρίνεται για το αντιπατερικό της πνεύμα, δεν χρειάζεται μόνο η επιστροφή στους Πατέρες της Εκκλησίας, αλλά κυρίως η βίωση του πνεύματος των Αγίων στη ζωή μας και στη διακονία μας».

 Ας απολαύσουμε σήμερα τον Μέγα Βασίλειο να αναφέρεται στο μαρτύριο των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων:

 "Όταν δε εκείνος ο αλάζων και βάρβαρος ήκουσεν αυτά, μη δυνάμενος να υποφέρη το θάρρος των ανδρών και βράζων από τον θυμόν του εσκέπτετο, τι τρόπον θα ημπορούσε να εξεύρη, ώστε να κάμη δι’ αυτούς και διαρκή και πικρόν τον θάνατον.

 Ευρήκε λοιπόν τον τρόπον. Και κυττάξετε πόσον είναι φοβερός! Αφού δηλαδή παρετήρησε προσεκτικά το κλήμα της χώρας, ότι ήταν ψυχρόν και ότι η εποχή του έτους ήταν χειμώνας, και παρεφύλαξε να είναι νύκτα κατά την οποίαν το ψύχος επιτείνεται πολύ, άλλωστε δε τότε κατ’ αυτήν εφυσούσε και βοριάς, τους διέταξεν όλους, αφού ξεγυμνωθούν εις το ύπαιθρον να πεθάνουν εις το μέσον της πόλεως από την παγωνιάν.

 Εξάπαντος δε γνωρίζετε, όσοι έχετε πείραν από τον χειμώνα, πόσον ανυπόφορον είναι το βασανιστικόν αυτό είδος.

 Διότι εις τους άλλους δεν είναι δυνατόν να δειχθή παρά εις αυτούς που έχουν τα παραδείγματα αυτών που λέγομεν εκ των προτέρων αποκείμενα μέσα των από την ιδίαν την πείραν.

 Διότι, το σώμα που θα εκτεθή εις το ψύχος, κατ αρχήν μεν, ενώ το αίμα πήζει, γίνεται ολόκληρον μαυροκίτρινον, έπειτα δε χοροπηδά και ανατινάσσεται προς τα επάνω, ενώ τα δόντια κτυπούν, αι ίνες συσπώνται και όλον το σώμα χωρίς να θέλη συσπάται.

 Κάποιος δε τσουχτερός πόνος, και πόνος ανείπωτος, που φθάνει ως το μεδούλι των κοκκάλων, κάμνει δυσκολοβάστακτον το αίσθημα εις αυτούς που παγώνουν.

 Έπειτα ακρωτηριάζεται, ενώ τα άκρα καίονται, ωσάν από φωτιάν. Διότι με το να απομακρύνεται η θερμότης από τα άκρα του σώματος και να φεύγη συγχρόνως εις το βάθος, αφήνει νεκρά μεν τα μέρη απ’ όπου απεμακρύνθη, παραδίδει δε εις δυνατούς πόνους αυτά προς τα οποία υποχωρεί, ενώ ο θάνατος πλησιάζει ολίγον κατ’ ολίγον με το πάγωμα.

 Τότε λοιπόν κατεδικάσθησαν να διανυκτερεύουν υπαίθριοι, όταν η μεν λίμνη, γύρω από την οποίαν η πόλις είναι κτισμένη, και μέσα εις την οποίαν οι άγιοι ηγωνίζοντο τα αγωνίσματα αυτά, ήταν ιπποδρόμιον εις το οποίον την είχε μεταβάλλει η παγωνιά και που από το κρύον είχε μεταβληθή εις ξηράν, με ασφάλειαν προσεφέρετο εις τους περιοίκους να περπατούν εις την επιφάνειάν της.

 Τα δε ποτάμια που συνεχώς έρρεαν, αφού επάγωσαν, εσταμάτησαν την ροήν των, και η απαλή φύσις του νερού μετεβλήθη εις την σκληρότητα των λίθων.

 Σφοδρά δε φυσήματα του βοριά έσπρωχναν κάθε τι το έμψυχον εις το θάνατον".

( Τα σχόλια και η επιλογή των κειμένων γίνονται από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καστορίας κ. Σεραφείμ, ο οποίος ευλαβείται ιδιαίτερα τους Αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες και κάθε χρόνο τιμά την ιερά μνήμη τους.)